Yumurta DondurmaYumurta dondurma, kadınların kariyer planlaması gibi nedenlerle çocuk sahibi olmayı ertelemeleri veya doğurganlık sorunları yaşamaları durumunda başvurdukları bir yöntemdir. Bu teknik, kadınların doğurganlık yaşını ileriye taşımalarına olanak tanır. Kadınlar, yumurta dondurma işlemi sayesinde ilerleyen yaşlarda bile sağlıklı gebelikler yaşayarak çocuk sahibi olabilirler. Ayrıca, erken yaşta menopoz, yumurtalıkların alınması veya kanser tedavisi gibi durumlarda da yumurta dondurma işlemi uygulanabilir. Kadınlar, sağlıklı oldukları dönemde yumurtalarını dondurarak, ilerleyen zamanlarda sağlıklı bir gebelikle çocuk sahibi olma şansını elde ederler. Yumurta Dondurma Nasıl Yapılır?Kadınların yumurta hücrelerinin dondurulması belirli kurallara göre gerçekleştirilir. Öncelikle, yumurta hücresinin M2 denilen döllenmeye hazır bir halde olması gerekmektedir. M2 hücresinde 23 kromozom bulunan ve "spindle" adı verilen bir çekirdek bulunur. Diğer 23 kromozom ise hücrenin dışındadır ve buna "polar body" denir. Yumurta dondurma sırasında en önemli sorun, hücrenin içindeki sıvıdır. Vücuttaki en büyük hücre olan yumurta hücresinin önemli bir kısmı sudan oluşur. Dondurma sırasında içindeki sıvı buz kristallerine dönüşerek, hücrenin içindeki organeller ve çekirdek içeriğinin parçalanarak bozulmasına yol açar. Bu nedenle, dondurmadan önce yumurta hücresindeki sıvının alınması gerekir. Bu işlem, özel hazırlanan sıvılarla hücre zarar görmeden gerçekleştirilir. Yumurta hücresinin içine özel bir sıvı verilir. Bu sıvı, araçlarda kullanılan antifriz benzeri bir yapıda olup, hücreler için toksiktir. Bu sıvı donma sırasında suyun kristalleşmesini önleyerek camlaşmaya, yani vitrifikasyona neden olur. Yumurta Dondurma İşleminde Kullanılan TekniklerYavaş Dondurma (Slow Freezing):Bu yöntemde yumurta hücresi özel hazırlanan dondurma sıvılarında bekletilir ve bir cihaz yardımıyla yavaşça soğutularak dondurulur. Bu yöntemde genellikle -30 ile -35 dereceye kadar yavaş soğutulan yumurta hücreleri, -196 derecede olan sıvı azot içine daldırılır. Yavaş dondurma tekniği sperm ve embriyo dondurmada başarılı olsa da, yumurta dondurma işleminde aynı başarıyı sağlayamamıştır. Günümüzde en fazla kullanılan teknik vitrifikasyon tekniğidir.Hızlı Dondurma (Camlaştırma / Vitrifikasyon):Bu teknik, embriyo ve sperm dondurma işlemlerinde başarılı bir şekilde kullanılmıştır. Günümüzde geliştirilen tekniklerle, yumurta dondurma işleminde de oldukça başarılı olduğu görülmektedir. Bu yöntemde yumurta hücresi oda sıcaklığından başlayarak -186 dereceye kadar hızlı bir şekilde soğutulur. Yeni tekniklerle, dondurma solüsyonlarıyla vitrifikasyon yöntemi yumurta dondurma işlemlerinde oldukça başarılıdır. Yumurta dondurma işlemini yapan klinikler farklı protokoller uygulasa da kullanılan teknik budur.Yumurta Dondurma Kimlere Yapılır?
Yumurta Nasıl Elde Edilir?Çeşitli yöntemlerle kadınlar bazı ön hazırlıklara tabi tutulur. Yumurta gelişimi için önce ovulasyon indüksiyonu denilen ilaç tedavisi uygulanır. Bazen doğal olaylar takip edilir ve yumurta doğal şekilde elde edilir. İlaç tedavisiyle 10-15 günde yumurta toplanır. İlaçlar kadınlar tarafından evde kullanılır ve merkezde bir günde toplanır. Bu işlem sırasında kadına anestezi uygulanır. Yumurtalar vajinal yoldan kontrol edilerek toplanır. İnkübatör içinde dinlendirilen yumurtalar olgunluklarına göre ayrılarak dondurulur. En son sıvı azota daldırılarak soğutulur. Bu şekilde yumurtalar uzun süre bozulmadan saklanabilir. Ancak kadınların bu işlemlerden önce sigara, alkol, ilaç gibi yumurta kalitesini bozan etkenlerden uzak kalması gerekir. Yumurta Dondurma İçin Kadının Yaşı Önemli mi?Kadında yumurta hücresi üretildiği sürece, her zaman yumurta dondurma işlemi yapmak mümkündür. Ancak dondurulan yumurtalar, dondurma işleminin yapıldığı zamandaki kalitede olacaktır. Bu nedenle kadınlara 35 yaşından önce yumurta dondurma işlemi yapılması daha uygundur. Yani yumurtalar dondurulduğu zaman, kadının yaşıyla orantılı şekilde sağlıklı kalabilir. Bu sayede kadınlar ileri yaşlarında bile, dondurulan sağlıklı yumurtalarla sağlıklı bebek sahibi olabilir. |
Yumurta dondurma iþlemi srasnda içinin sivi buz kristallerine dönüþerek hücrenin zarar görmesine neden olur denmiþ. Bu durum gerçekten ne kadar riskli ve iþlem sonrasnda yumurtalarn kullanlabilirlik oran ne kadar yüksek?
Cevap yazYumurta dondurma işlemi sırasında, hücre içindeki suyun donması nedeniyle buz kristalleri oluşması hücre yapısını etkileyebilir. Bu durum, hücre zarının bütünlüğünü bozabilir ve dolayısıyla hücrenin zarar görmesine yol açabilir.
Riskler
Yumurta dondurma işlemi, özellikle klasik yöntemler kullanıldığında belirli riskler taşır. Ancak, günümüzde geliştirilen hızlı dondurma (vitrifikasyon) teknikleri, bu riskleri minimize etmiştir. Hızlı dondurma, hücre içindeki suyun daha az kristalize olmasını sağlayarak, hücre yapısının korunmasına yardımcı olur.
Kullanılabilirlik Oranı
Yumurta dondurma işlemi sonrasında, kullanılan yumurtaların canlı kalma ve döllenme oranları, kullanılan yöntem ve uygulama sürecine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Vitrifikasyon yöntemi ile dondurulan yumurtaların, çözündükten sonra canlı kalma oranı genellikle %70-90 arasında değişmektedir. Ancak bu oran, her bireyin genetik yapısına, yaşına ve sağlık durumuna bağlı olarak da farklılık gösterebilir. Dolayısıyla, bu işlemi düşünen bireylerin uzman bir hekimle görüşerek detaylı bilgi alması önemlidir.